Yapay zeka, 2033’te 4,8 trilyon dolarlık bedele ulaşabilir
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) Teknoloji ve İnovasyon 2025 raporu yayımlandı.
Rapora nazaran, yapay zeka ekonomileri dönüştürüyor ve fırsatlar yaratıyor fakat bilhassa eşitsizliği artırabilecek yeni risklere de yol açıyor.
İlerleme ve gelişim için güçlü bir araç olabilen yapay zeka, “doğası gereği kapsayıcı” olarak görülmüyor.
Yapay zekanın piyasa kıymetinin 2033 prestijiyle 4,8 trilyon dolara ulaşması ve dijital dönüşümde kıymetli bir güç haline gelmesi bekleniyor. Piyasa kıymetinin bu düzeye ulaşmasıyla yapay zekanın, objelerin interneti, blokzincir ve elektrikli araçları da geride bırakarak piyasa pahası en büyük teknoloji alanı olacağı öngörülüyor.
Yapay zeka altyapısı ve uzmanlığına erişim, birkaç iktisatta ağırlaşmaya devam ediyor. Başta ABD’de ve Çin’de olmak üzere 100 şirket, global kurumsal AR-GE harcamalarının yüzde 40’ını gerçekleştiriyor.
Apple, Nvidia ve Microsoft üzere önde gelen büyük teknoloji şirketleri, tüm Afrika kıtasının gayrisafi yurt içi hasılasına karşılık gelen yaklaşık 3 trilyon dolarlık piyasayı elinde bulunduruyor.
UNCTAD, ulusal ve kurumsal seviyede pazar hakimiyetinin, teknolojik bölünmeleri genişletebileceği ve gelişmekte olan birçok ülkeyi yapay zekanın yararlarından yoksun kalma riskiyle karşı karşıya bırakabileceği ihtarında bulunuyor.
Çoğu Global Güney’de 118 ülke, yapay zeka gelişmelerinde yer alamıyor
Rapora nazaran, yapay zekanın dünya genelindeki mesleklerin yüzde 40’ını etkileyerek üretkenlik kazanımları sunabileceği varsayım ediliyor. Lakin bu durumun kelam konusu işlerde çalışanların yerinden edilmesiyle ilgili tasaları de artırabilir.
Yapay zekaya dayalı otomasyonun yararları nedeniyle iş gücünün olumsuz etkilenmesine bağlı olarak, eşitsizliklerin artabileceği ve gelişmekte olan ülkelerdeki düşük maliyetli iş gücünün rekabet avantajını azaltma riski bulunuyor.
Çoğu Global Güney’de olmak üzere 118 ülke, halihazırda yapay zekayla ilgili gelişmelerde yer alamıyor.
Bu nedenle UNCTAD, yapay zeka düzenlemesi ve etik çerçeve şekillenirken, gelişmekte olan ülkelerin bu tartışmalarda yer alması için daha güçlü memleketler arası işbirliği, eşitlik, şeffaflık ve ortak yararlara öncelik veren global adımlar atılması davetinde bulunuyor.
