Ülgen, Hamas’ın İsrail’e saldırısının başladığı 7 Ekim 2023’ten sonra bölgede İran’ın gücünün test edildiği bir periyoda girildiğini söz etti. “İran’a dönük bu caydırıcılık testi, evvel Tahran’ın nüfuzunun yüksek olduğu Suriye ve Lübnan üzere yakın çemberde başladı” diyen Ülgen, İsrail’in geçen yıl İran’a yönelik operasyonlarında, Tahran’ın karşılık verme gücünün “oldukça sınırlı” olduğunun görüldüğünü belirtti.
“Bu noktadan sonra İsrail’de odak, İran’a çevrildi” diyen Ülgen, İran’ın askeri caydırılığının kuvvetli olmadığının anlaşılması ve 7 Ekim sonrası başlayan dinamiğe işaret ederek “Bir de ABD’nin İsrail’in saldırgan tutumlarına mahzur olmaması. Bunlar bir ortaya gelince İsrail gaye büyüttü” sözlerini kullandı. Ülgen, sıkıntının sadece nükleer altyapıya ziyan verilmesi olmadığını söyledi. “İran’da bir rejim değişikliğine gidebilecek ölçüde bir çatışma başladı” diye konuştu.
ABD ile İran’ın nükleer görüşmelerin akıbetine ait dış siyaset analisti, “İran, misilleme yapar ve bir askeri istikrar oluşursa müzakere masasına dönebilir. Eli zayıflamış olarak masaya oturması gerçekçi değil. Bu da çatışmaların uzamasına yol açabilir” yorumunda bulundu.
“Çatışmaların uzaması halinde Türkiye, en makûs etkilenen ülkerden olur” diyen Ülgen, Ankara, memleketler arası piyasalardaki aksiliklerden ve bilhassa petrol fiyatlarını artmasından ziyan görebilir” dedi. Ülgen, askeri belirsizliklerin sürmesinin İran’da çözülme senaryosunu tetikleyebileceğinin altını çizdi. Ülgen, “Ortadoğu’da daha evvel yaşananlara emsal lakin sarsıntısı daha büyük bir istikrarsızlığa yol açabilir” tabirlerini kullandı. Bölgedeki insani trajedilerin Türkiye’de de yakından hissedildiğini söyledi.
MİSİLLEME SENARYOLARI
Tahran’daki iktidarın, meşruiyetinin sorgulanmaması için askeri bir atılım yapmasının beklendiğine dikkat çeken Ülgen, “İran’ın buna reaksiyonu farklı kanallardan olacaktır” öngörüsünde bulundu. Ülgen, muhtemel senaryoları şöyle kıymetlendirdi: “İran, kendi topraklarından İsrail’e füzeler ve insansız hava araçlarıyla saldırabilir. İkincisi, İran’ın vekilleri Yemen ve Lübnan’da zayıflayan Hizbullah’tan akınlar beklenebilir. Üçüncüsü de İsrail’e vermiş olduğu siyasi dayanaktan ötürü ABD’nin de bölgedeki varlıkları tehdit altına girebilir. Bir diğer senaryoda da Tahran, ABD Başkanı Donald Trump’a iç siyasette ziyan vermek ismine Hürmüz Boğazı’ndaki deniz trafiğini bloke ederek petrol fiyatlarının artmasını sağlamaya çalışabilir. Beşinci boyutu ise İran, vekil güçleriyle İsrail’in içerisinde terör taarruzlarına girişebilir.
