İsrail’in bu sabaha karşı İran’a yönelik başlattığı hava saldırılarında İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri, İhtilal Muhafızları Genel Kumandanı Tümgeneral Hüseyin Selami dahil üst seviye askeri yetkililer, 6 nükleer bilim insanı ve siviller hayatını kaybetti.
İsrail ordusundan yapılan açıklamada, İran’a düzenlenen ataklara onlarca jetin katıldığı bildirildi. Açıklamada, “İran’ın farklı bölgelerindeki nükleer amaçlar de dahil olmak üzere düzinelerce askeri gayeye yönelik akınları içeren birinci basamak tamamlandı” tabiri kullanıldı.
İran’ın nükleer silaha sahip olmaya “her zamankinden daha yakın” olduğu tez edilen açıklamada, İran’ın silahlarının İsrail ve tüm dünya için tehdit oluşturduğu savunuldu.
VANUNU İFŞA ETMİŞTİ
İsrail’in “nükleer tehlike” gerekçesiyle temellendirdiği bu akınlar bölgeyi bir kere daha ateşe atan Tel Aviv idaresini reaksiyonların odağına yerleştirdi. Öteki taraftan İsrail’in kendi nükleer programı ise “herkesin bildiği bir sır” niteliğinde olmayı sürdürüyor. Bugüne kadar nükleer silah kapasitesini kabul etmeyen İsrail, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’na (NPT) taraf olmadı.
1977-1985 yılları ortasında Dimona Nükleer Santrali’nde çalışan Mordehay Vanunu, İsrail’in 200 atom bombasına yetecek kadar nükleer malzeme ürettiğini İngiliz basınına açıklamıştı. Bunun akabinde ülkeden çıkarak İtalya’ya giden Vanunu, burada İsrail casusları tarafından kaçırılmış ve zorla İsrail’e getirilmişti. İsrail’de mahkeme, Vanunu’yu “ihanet” ve “casusluk”la suçlayarak mahkum etmişti.
2004 yılında mahpustan çıkan Vanunu, 18 yıl boyunca mahpusta kaldı. Vanunu, bu müddetin 11 yılını tek kişilik bir hücrede geçirdi. Vanunu, 2004’te ülke dışına çıkmamak ve hiçbir yabancıyla konuşmamak kurallarıyla salındı.
Vanunu’nun ifşaatları, İsrail’in nükleer silah kapasitesiyle ilgili en büyük desteklerden birini oluşturmuştu. Geçtiğimiz aylarda ABD Savunma Bakanlığı’nın resmi bir dokümanında de İsrail’in “nükleer silah sahibi ülkeler”den biri olarak anıldığı dikkat çekmişti.
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 18 Kasım 2023 günü Almanya ziyareti dönüşü uçakta gazetecilerin sorularını yanıtlarken İsrail’in nükleer silahlarına dikkat çekmişti.
ERDOĞAN: İSRAİL’İN NÜKLEER SİLAHLARI DENETLENMELİ
İsrail’in, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması’na taraf olmadığını hatırlatan Erdoğan, şu sözleri kullanmıştı:
“Taraf olmadığı için birinci etapta kurallarına da tabi olmuyor. Fakat üye ülkelerin nükleer güvenlik ismine Milletlerarası Atom Gücü Kurumuna başvurup bir denetleme sistemi isteme durumu var, onu şu anda harekete geçireceğiz. Oradaki kurulu toplayacak, bu talebe dair bir karar verecekler. Bu süreç biraz vakit alacak. Şura kararını Atom Gücü Kurumunun üst organı olan Birleşmiş Milletler Güvenlik Kuruluna göndermeleri gerekiyor. Orada ABD’nin İsrail’in yanında durup bu mevzuyu veto etmesi mümkün. Lakin bu mevzunun, o tabanda tartışılır hâle gelmesi bile muazzam bir durum. Şu ana kadar İsrail ile ilgili böylesi bir müracaat resmî kayıtlara birinci kere geçiyor. Bunun ilerletilmesi bölgedeki stratejik çıkarları dengeleme açısından çok değerli bir bahis. Buradan baskı kurmaya devam edeceğiz. Biz Türkiye olarak bu çağrıyı yapıyoruz. Vakit çok geç olmadan İsrail’in nükleer silahları kuşkuya yer bırakmayacak biçimde denetlenmelidir. Biz bunun takipçisi olacağız. Tüm dünya kamuoyuna da bunun peşini bırakmama daveti yapıyorum.”
