Çin Halk Kurtuluş Ordusunun Güney Çin Denizi’nin bulunduğu bölgeden sorumlu Güney Cephe Komutanlığı, dün, bölgeye “yasa dışı” formda giren bir Filipinler savaş gemisinin uzaklaştırıldığını bildirdi.
Komutanlık Sözcüsü Albay Cao Cıvey, bir Jacinto sınıfı devriye gemisi olan “BRP Apolinario Mabini”nin Çin’e ilişkin sulara müsaadesiz girdiğini, komutanlığa bağlı birliklerin maddelere uygun olarak gemiyi tespit ve takip ettiğini ve uyararak bölgeden çıkardığını belirtti.
Filipinler’e ihlal ve provokasyonlarına son verme daveti yapan Sözcü Cao, aksi halde sonuçlarına katlanacağı ihtarında bulundu.
Filipinler Donanma Sözcüsü Tuğamiral Roy Vincent Trinidad da buna cevap olarak bölgedeki egemenlik savını yineleyerek, Filipin güçlerinin kendi deniz bölgelerinde her gemiye meydan okuma hakkı olduğunu söz etti.
İki ülke ortasındaki tansiyona yol açan müsabaka, ABD ile Filipinler’in düzenlediği yıllık Balikatan askeri tatbikatının başlamasından saatler evvel meydana geldi.
ABD Başkanı Donald Trump’ın ikinci iktidar periyodunda birinci defa düzenlenen tatbikata iki ülkeden 14 bin asker katılıyor. Uçak gemileri, muhripler ve ABD imali uçaksavar füze sisteminin de dahil olduğu tatbikat, 9 Mayıs’a kadar devam edecek.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Guo Ciakun, bugün Pekin’de düzenlenen olağan basın toplantısında Filipinler’i tatbikat nedeniyle eleştirerek, “Filipinler’in bölge dışı bir ülkeyle askeri tatbikat yapması, stratejik ve taktik silahlar konuşlandırması bölgesel istikrara ve ekonomik büyüme potansiyeline ziyan veriyor” dedi.
SCARBOROUGH SIĞI
Üçgen biçimli, ortasında lagün bulunan bir deniz bendi olan Scarborough Sığı, Güney Çin Denizi’nin doğusunda, Filipinler’in kuzeyindeki Luzon Adası’na 120 deniz mili (222 kilometre) aralıkta yer alıyor.
Çinlilerin “Huangyan”, Filipinler’in “Panatag” ismini verdiği sığlık, son yıllarda iki ülkenin egemenlik savlarını seyrüsefer faaliyetleriyle sergilediği bir bölge haline geldi.
Bölgede 2012’de Filipinler Kıyı Güvenliğinin kaçak avlandıkları gerekçesiyle 8 Çin balıkçı gemisini alıkoyma teşebbüsü, Çin Kıyı Güvenliğinin olaya müdahalesiyle iki ülke ortasında tansiyona dönüşmüş, sürtüşmelerin akabinde Çin resifin denetimini ele geçirmişti.
Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkelerin bağımsızlıklarını kazandığı İkinci Dünya Savaşı sonrasından bu yana bölge ülkeleri ortasında egemenlik ihtilaflarının odağında yer alıyor.
Çin, birinci sefer 1947’de yayımladığı haritayla Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’i üzerinde egemenlik savında bulunurken, yer altı kaynakları açısından güçlü bölgede Filipinler’in yanı sıra Vietnam, Brunei ve Malezya da hak tez ediyor.
Çin’in bölgedeki ihtilaflı adalarda üsler inşa etmesine, askeri ögelerinin yanı sıra sivil gemi filolarıyla varlık göstermesine, bölge ülkeleri ve ABD karşı çıkıyor.
Hollanda’nın Lahey kentindeki Daimi Tahkim Mahkemesi, 2016’da Filipinler’in müracaatıyla verdiği kararda, Çin’in Güney Çin Denizi’nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal olmadığına hükmetmişti.
