Kanada’nın batısındaki Alberta eyaletinde, bağımsızlık referandumu düzenlenmesi ihtimali giderek güçleniyor.
Eyalet Başbakanı Danielle Smith, vatandaşlardan gelen ağır talep üzerine, gerekli imza sayısına ulaşılması halinde 2025’te referandum yapılabileceğini duyurdu.
Alberta ile federal hükümet ortasındaki tansiyon uzun müddettir devam ediyor. Ottawa’nın fosil yakıt kullanımını sınırlayan ve pak güce geçişi teşvik eden kanunları, Alberta idaresi tarafından eyalet iktisadına ziyan verdiği gerekçesiyle eleştiriliyor. Güçlü petrol ve doğal gaz kaynaklarına sahip Alberta, bu siyasetlerin adil olmadığını savunuyor.
Liberal Parti’nin 22 Nisan’daki seçimlerden dördüncü defa galip ayrılmasının akabinde, Alberta’daki muhalif hareketler sürat kazandı.
Seçim sonucuna reaksiyon olarak kurulan “Alberta Prosperity Project” isimli oluşum, 2 Mayıs’ta bağımsızlık referandumu için imza kampanyası başlattı. Kampanya birinci 36 saat içinde 80 bin imzaya ulaştı ve hala kamuoyundan takviye görmeye devam ediyor.
“DESTEKLEMEM LAKİN KARARA HÜRMET DUYARIM”
Başbakan Danielle Smith, ferdî olarak ayrılığı desteklemediğini lakin halkın iradesine hürmet göstereceğini açıkladı.
Smith, “Ottawa, her ne sebeple olursa olsun eyaletimize son on yılda yaptığı üzere müdahale etmeye devam ederse, son kelamı Albertalılar söyler” dedi.
Smith’in hükümeti, vatandaş teşebbüsüyle referandum yapılmasını kolaylaştıran bir yasa değişikliği de önerdi.
Buna nazaran referandum için gerekli imza oranı yüzde 20’den yüzde 10’a düşürüldü, imza toplama mühleti ise 90 günden 120 güne çıkarıldı. Yaklaşık 177 bin imzaya ulaşılması halinde referandum yolu açılmış olacak.
“AYRICALIK DEĞİL, ÖZGÜRLÜK İSTİYORUZ”
Smith, Ottawa ile muahede yeri bulunmasını temenni ettiğini belirterek, “Biz özel muamele ya da yardım istemiyoruz. Yalnızca kaynaklarımızı geliştirme ve sıhhat ile eğitimi kendi tekniğimizle sunma özgürlüğü istiyoruz” dedi.
Alberta’da 37 sandalyeden 34’ünü kazanan Muhafazakâr Parti, federal seviyedeki Liberal zaferin eyalette yarattığı hoşnutsuzluğa dikkat çekiyor. Misal bir huzursuzluk komşu Saskatchewan’da ve kısmen British Columbia’da da gözleniyor.
Başbakan Mark Carney idaresindeki federal hükümetin nasıl bir yaklaşım sergileyeceği merakla bekleniyor. Carney’nin seçim kampanyasında, ABD Başkanı Donald Trump’ın “Kanada’nın 51. eyalet olması” tarafındaki telaffuzları ve uyguladığı ticaret yaptırımları da değerli yer tutmuştu.
