Milyarder ve ABD Hükümet Verimliliği Departmanı (DOGE) Başkanı Elon Musk’ın, 2022 yılında Twitter’ı satın alıp X’e dönüştürmesiyle devam eden süreçte milyonlarca toplumsal medya kullanıcısının yeni adresi, merkeziyetsiz bir alan olma tezindeki Bluesky oldu. Platformun kullanıcı sayısındaki artış, Donald Trump’ın ABD başkanlık koltuğuna geri dönmesinin akabinde ivme kazandı. Bluesky, İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanarak misyonundan uzaklaştırılmasıyla başlayan süreçte Türkiye’de de bariz bir halde yükselişe geçti. Son olarak Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurulu’nun (BTK) talebi üzerine yüzlerce X hesabının engellenmesi, toplu dijital göçü gündeme getirirken Bluesky’ın kullanıcı sayısı Nisan ayı itibariyle 34 milyona ulaştı. Toplumsal medyadaki bu göçün dijital kamusal alanda beklentiler açısından ne tabir ettiğini Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tolga Kara ve İzmir Ekonomi Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim üyesi Dr. Sarphan Uzunoğlu Cumhuriyet’e kıymetlendirdi.
X, TRUMP SİYASETLERİNİN MEGAFONU
Geldiği son noktada X’i “Trump siyasetlerinin megafonu” olarak tanımlayan Prof. Dr. Tolga Kara, Elon Musk’ın tüm dünyayla ‘iyi geçinmeye’ çalıştığını vurgulayarak, “Tesla’nın şarj istasyonu, vergi, servis ağı üzere hususlarda her ülkede avantaj sağlaması; SpaceX’in Mars seyahatini geciktiren etraf ve iklim maddelerinin süratle istediği biçimde düzenlenmesi… Bu ve gibisi gayelerle X, hükümetlerin isteklerini geri çevirmiyor” dedi. Kara, sorunun hesaplara müdahaleyle hudutlu olmadığının altını çizerek ülke gündemine ait içeriklerin manipüle edildiğini belirtti ve X’in değişen algoritmasının yalnızca sansasyonel olanı öne çıkardığına dikkat çekerek X’in yarattığı alanı “Post-truth çağında artık ne dediğinin bir kıymeti kalmadı. Kullanıcılar devasa bir yankı odasında daima sansasyonel, uydurma içeriklere maruz kalıyor. Bizim muhtaçlığımız; çok sesli, demokratik, iştirakçi, temsil gücü yüksek kamusal alanlar. Bu haliyle X, Musk’ın teknoloji odaklı politik gücünün yeni oligarşik oyun parkına dönüşmüş durumda” tabirleriyle tanımladı.
”SOSYAL AĞA GÖÇ, ALTERNATİFE GEÇİŞ MANASINA GELMİYOR”
Dr. Sarphan Uzunoğlu da toplumsal medyadaki ‘yankı odalarına’ dikkat çekerken “Bize benzerlerden örülü bir toplumsal ağa göç, aslında tam bir eser alternatifine geçiş manası taşımıyor” diyerek Bluesky’a da çok seslilik açısından tereddütlü yaklaştığını tabir etti. Toplumsal medyanın kitleler için bilgiye erişim kaynağına dönüştüğünü ve münasebetiyle öbür bir platforma geçişin gerisinde, “daha az sansür” beklentisi olduğunu belirten Uzunoğlu, tabir özgürlüğünün kısıtlanmasına karşı direnç göstermeyen X’e yönelik bir ‘karşı duruş’un devam edip etmeyeceği konusunda şunları söyledi:
“Sosyal sermayenin bir ağdan başka ağa transferi güç. Platformların, yemeyi bırakıp diğerine geçeceğiniz bir çikolatalı kek markasıyla tıpkı mantık içerisinde kıymetlendirilmesi güç. Bluesky, söz özgürlüğünün dışında ve daha geniş kitleleri çeken bir inovasyon oluşturana dek kalıcı bir göçün sıkıntı olacağı kanaatindeyim.”
