Elon Musk, Trump yönetiminde ‘özel hükümet çalışanı’ olarak misyon yaptığı Hükümet Verimliliği Departmanı (DOGE) başkanlığından ani bir formda istifa etti.
Musk, bu yüksek profilli ve tartışmalı misyondan ayrıldığını, sahibi olduğu X platformundan (eski ismiyle Twitter) duyurdu.
İstifa, kamuoyunda pek çok alanda yükselen reaksiyonların ortasında geldi.
Musk, istifa paylaşımında, şu sözlere yer verdi:
“Özel Hükümet Çalışanı olarak belirlenen müddetim sona ererken, israfın azaltılması için bana fırsat tanıyan Lider @realDonaldTrump’a teşekkür ederim. @DOGE misyonu, hükümet genelinde bir ömür biçimi haline geldikçe güçlenecektir.”
Basında yer alan bilgilere nazaran, Musk bu açıklamayı, Trump’la resmi bir görüşme gerçekleştirmeden yaptı.
BBC, Musk’ın Çarşamba gecesi resmen misyondan alındığını bildirdi.
Bu süreksiz rol ona, yılda 130 gün misyon yapma müsaadesi sağlıyordu. Bu da ayrıldığı tarihle örtüşüyor, lakin son gelişmeler, istifanın sıradan olmadığını gösteriyor.
1 – PLANLANMAMIŞ BİR AYRILIK
Musk’ın hükümetteki vazifesi süreliydi, lakin ayrılış formu, perde ardında tansiyonlar olduğunu düşündürüyor.
Reuters’a konuşan kaynaklar, Musk’ın Trump’la görüşmeden ayrıldığını belirtti. Bu, Musk’ın ‘2 trilyon dolarlık vergi indirimi ve savunma harcamalarına ait bütçe teklifini’ eleştirmesinden yalnızca bir gün sonra geldi.
Musk CBS’e demecinde, “Bir yasa tasarısı ya büyük olur ya da hoş. Ancak ikisi birden olabilir mi emin değilim” dedi.
Ayrıca tasarının, “DOGE misyonunu baltaladığını ve hükümet harcamalarını azaltma misyonuna aykırı düştüğünü” belirtti.
2. KAÇIRILAN MAKSATLAR, TUTULMAYAN SÖZLER
Republicworld.com‘da Gunjan Rajput imzasıyla yayımlanan bir tahlile nazaran Musk, DOGE’ye katıldığında federal bütçeden en az 2 trilyon dolar kesmeyi vaat etmişti. Bu amaç daha sonra yarıya indirildi ve nihayetinde 150 milyar dolarlık bir amaca geriledi. Lakin agresif küçülmelere karşın bu sayılara ulaşılamadı ve Musk’ın değişken maksatları nedeniyle proje bir türlü nihayete erdirilemedi.
3. TOPLU İŞTEN ÇIKARMALAR
DOGE’nin en görünür tesiri, kitlesel işten çıkarmalar oldu. 2,3 milyon federal sivil çalışanın 260 binden fazlası ya işten çıkarıldı ya da istekli tazminat paketlerini kabul etti. Lakin bu işten çıkarmaların kimileri, federal yargıçlar tarafından yöntem yanılgıları gerekçesiyle iptal edilerek geri alınmak zorunda kaldı.
Bu süreçte, ABD nükleer programında kritik vazifelerde bulunan işçinin dahi kazara işten çıkarıldığı olaylar yaşandı.
Musk bu hafta başında Washington Post’a demecinde, “DOGE her şeyin günah keçisi oluyor” dedi ve şöyle devam etti: “Herhangi bir yerde makus bir şey olsa, bizimle alakası olmasa bile hata DOGE’a yükleniyor…”
4. TESLA KRİZİ
Musk’ın Washington’daki misyonu, Tesla için de çalkantılı bir periyoda denk geldi.
Elektrikli araba üreticisi, teslimatlarında, tarihindeki en büyük düşüş olan yüzde 13’lük bir azalma bildirdi.
Hisseleri yüzde 45 oranında kıymet kaybetti ve son süreçte lakin kısmen toparlanabildi. Tesla, ‘değişen siyasi ortam’ nedeniyle büyüme kestirimi vermekten kaçındı.
Tesla showroom’larına ve şarj istasyonlarına yönelik protesto ve vandalizm olayları arttı. Aktivist kümeler boykot davetleri yaparken, ABD Adalet Bakanı Pam Bondi, vandalizmin ‘iç terörizm’ olarak değerlendirileceği ihtarında bulundu.
Tesla’nın Nisan ayı bilanço toplantısında Musk, “DOGE’ye ayırdığım vakit değerli ölçüde azalacak. Vaktimin birçoklarını Tesla’ya ayıracağım” ifadelerini kullandı.
5. İŞ DÜNYASINA DÖNÜŞ
Trump’ın en büyük siyasi bağışçılarından biri haline gelen Musk, geçen yıl Cumhuriyetçi Parti kampanyalarına yaklaşık 300 milyon dolar aktarmıştı. Lakin Salı günü Katar’ın Doha kentindeki bir ekonomik forumda siyasetten çekileceğini ve Tesla’ya odaklanacağını açıkladı.
Musk, “Önümüzdeki beş yıl boyunca Tesla’nın lideri olarak kalmaya kararlıyım” dedi.
Ayrıca siyasi bağışlarını azaltacağını ve bu kararın, kamu hizmetinden ayrılmasıyla uyumlu olduğunu belirtti.
