Çünkü alanda üstünlük Ruslarda ve bu kurallarda ateşi otuz günlüğüne keserse bunun Ukrayna ordusunun toparlanmasına imkân vereceğini söylüyor. Bu türlü olunca da hem savaş hem de müzakereler eşzamanlı yürüyor.
Geride bıraktığımız hafta sonu Ukrayna, Rusya’nın oldukça kuzeyinde bulunan dört askeri havaalanına dron saldırısı düzenledi. Bu, Ukrayna’nın daha evvelki IHA ataklarından çok farklı. Zira evvelki ataklarda Ukrayna İHA’ları, Ukrayna topraklarından ateşleniyor ve yaklaşık 1500 kilometrelik menzilde bulunan amaçlar vuruluyordu. Bu seferse bir buçuk yıl süren bir hazırlığın akabinde, dron’ların Rusya içine sokularak ateş edildiği bildiriliyor. Bunun Rusya’ya indirdiği askeri darbeden daha değerlisi, sıkıntının ruhsal boyutu: Ukrayna bu operasyonda Batılı ülkelerden hangisiyle ne oranda yardımlaştı şu anda bilinmiyor ama bu operasyon Rus istihbaratının ne kadar zayıfladığını, Rusya idaresinin ülke içini gereğince denetim edemediğini gözler önüne serdi.
KARADENİZ FORUMU’NDAN ANLAR
Geride bıraktığımız hafta sonu Ukrayna’nın Karadeniz kıyısındaki en önemli liman kenti (ve Ukrayna’nın üçüncü büyük kenti) olan Odessa’daydım. Burası Kiev’den, Ukrayna’nın orta ve batı bölgelerinden farklı olarak Ukraynacadan çok Rusça konuşuyor ve evvelce beri burada Rusya sempatizanlığı nispeten güçlüydü. Bir vakitler Çariçe II. Katerina tarafından sıfırdan kurulmuş olan bu liman kenti, Çarlık Rusya’sında St. Petersburg ve Moskova’dan sonra imparatorluğun üçüncü büyük kentiydi. Artık burada, savaştaki sıkıyönetim koşullarından yararlanarak Odessa’da Rus kültürü yerine Ukrayna kültürünü oturtma gayretleri sürüyor. Ne kadar başarılı olunduğunu savaştan sonra anlayabileceğiz.
Odessa’nın çarlık vaktinde yapılmış ihtişamlı opera binası, Batılı sivil toplum kuruluşlarının desteklediği bir foruma mesken sahipliği yaptı. Ekseriyetle ABD’deki Demokratlar’ın çizgisine yakın olanların toplandığı bu aktiflikte İngilizler ve ABD’li Demokratlar, “Rusya’yla müzakere edilmez; Rusya yalnızca güçten anlar” diyerek beklenen müzakerelere aralı tutumlarını gösterdi. Forumun onur konuğu ise ABD Başkanı Donald Trump’ın ilk başkanlık periyodunda onun dışişleri bakanlığını yapan Mike Pompeo idi. Trump’ın şimdiki takımından farklı olarak büsbütün Rus aksisi çizgide olan Pompeo her ne kadar Trump tarafından takım dışı bırakılmış olsa da “Trump başta olsaydı, Rusya Ukrayna’ya saldıramazdı” demeyi ihmal etmedi. En farklı diyalogsa (bana göre), forumun en sonunda oldu: Pompeo’yla konuşan moderatör, opera binasının üst kat locasını gösterdi ve “Bu gördüğünüz, çarlık periyodunda yapılmış olan imparatorluk locası. Putin, Odessa’yı ele geçirip bu locada oturmak istiyordu, başaramadı. Artık biz, Trump’ı Odessa’da imparator locasına görmek istiyoruz” diyerek Trump’a “halkın” selamlarını iletti. Trump, opera locasında oturmak uğruna Ukrayna siyasetini değiştirir mi bilmem. Ama Ukrayna’daki Batı yanlısı çevreler, Rusya’ya karşı duydukları haklı reaksiyonun karşısında Batılıları babalarının oğlu sanmaktan ve “ne Putin’in ne de Trump’ın imparatorluğu” demeden Ukrayna’nın uluslaşması şimdi tamamlanmış olmayacak.
denizberktay@yahoo.com
