Çinli ihracatçılar, ABD’nin Çin menşeli eserlere uyguladığı yüksek gümrük vergilerinden kaçınmak için çeşitli yollara başvuruyor.
Financial Times’ın ticaret danışmanları, gümrük yetkilileri ve toplumsal medya gönderilerine dayandırdığı haberine nazaran, bu formüllerin başında “menşe yıkama” (place-of-origin washing) olarak bilinen uygulama geliyor.
Habere nazaran Çinli ihracatçılar, eserlerini Malezya, Vietnam, Tayland ve Güney Kore üzere ülkeler üzerinden geçirerek, bu ülkelerin menşe evraklarıyla ABD’ye tekrar ihraç ediyor. Böylelikle Çin eserleri, ABD’nin uyguladığı yüzde 145’e varan tarifelerden kaçınmış oluyor.
Bu süreçler, Çin toplumsal medya platformlarında açıkça reklamlarla da teşvik ediliyor.
Financial Times’a konuşan bir Malezyalı satıcı, “ABD bunu biliyor olmalı. İş çığırından çıkmasın diye sipariş sayısını biz denetim ediyoruz” sözlerini kullandı.
MALEZYA VE VİETNAM’DAN ÖNLEM
Uygulamanın ortaya çıkmasının akabinde, kelam konusu ülkeler harekete geçti. Malezya, Vietnam ve Tayland yetkililerinin bu çeşit menşe yıkama süreçlerini incelediği ve orijin dokümanlarında sıkı kontrol getirmeye hazırlandığı bildirildi.
Çinli ihracatçılar çoğunlukla FOB (Free on Board) modeliyle çalışıyor. Bu modelde eserler Çin limanından ayrıldığında sorumluluk alıcıya geçiyor, bu da ABD’nin Çin tarafındaki direkt kontrolünü zorlaştırıyor.
Bunun dışında Çinli firmalar, yüksek vergili eserleri düşük vergili mallarla karıştırarak gümrük pahasını olduğundan düşük gösterme yoluna da başvuruyor. Küçük ve orta ölçekli işletmelere, bu cins “gri alan” tahliller sunduğu belirtilen ortacılar da faaliyet gösteriyor.
Çin Ticaret Bakanlığı geçen hafta yaptığı açıklamada, ABD ile ticaret görüşmeleri için istekli olduklarını fakat “samimi bir diyalog” için tarifelerin kaldırılması gerektiğini yineledi.
