Türkiye, muhalefetin giderek büyüyen direnişiyle yeni bir siyasi tansiyon devrine girerken, milletlerarası basından Türkiye’ye dair tahliller gelmeye devam ediyor.
The Economist‘e nazaran, Erdoğan’ın, siyasi rakibini seçimlerden uzak tutma stratejisi kısa vadede işe yaramış üzere görünse de, İmamoğlu’nun tutuklanmasının tetiklediği toplumsal ve ekonomik yansılar beklentilerin ötesine geçti.
Muhalefet, Erdoğan’a yakın şirketlere karşı boykot çağrısı yaparken, CHP lideri Özgür Özel erken seçim talebinde bulundu. Hükümet ise bu taleplere daha fazla baskı ve gözaltılarla cevap verdi.
The Economist, bu sürecin, iktidarın muhalefeti demokratik yollarla değil, baskı yoluyla sindirmeye çalıştığının açık bir işareti olduğunu vurguluyor. Lakin “İmamoğlu’nun, cumhurbaşkanlığı seçimlerinden evvel cezaevinden çıkması pek mümkün görünmüyor…”
İşte, ‘Türk hükümeti, krizi baskıyla aşmaya çalışıyor’ başlıklı o makaleden öne çıkanlar…
ERDOĞAN’A BİR MAKÛS, BİR DE ÂLÂ HABER
Son yılların en büyük muhalefet mitingi gerçekleşti. 29 Mart’ta yüz binlerce kişi, Türkiye’nin en tanınmış siyasi tutuklularından Ekrem İmamoğlu’nun hür bırakılması talebiyle sokaklara döküldü.
Ülkenin ana akım medyası ise bu gelişmeye gözlerini kapadı:
Devlet televizyonu, mesken sahibi olmak isteyenler için ipuçları verdi. Bir kanal, trafik polislerinin şoförlere şeker dağıttığını gösterdi. Bir oburu de şeflerin, Ramazan Bayramı için atıştırmalıklar hazırlamasını ekrana taşıdı.
Bu haber karartması, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın medya üzerindeki sıkı denetiminin bir öbür örneğiydi. Lakin birebir vakitte, Erdoğan’ın rakibinin tutuklanmasının yaratabileceği sonuçlardan ne derece telaş duyduğunu da gözler önüne serdi.
Erdoğan açısından güzel haber şu: 19 Mart’ta, Cumhuriyet Halk Partisi‘nin (CHP) cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nun meskeninin önünde gözaltına alınmasının akabinde Türk piyasalarını sarsan şok dalgaları büyük ölçüde yatıştı. Sokak protestoları yerini daha nizamlı CHP mitinglerine bıraktı. Ayrıyeten Erdoğan’ın, Kürt siyasetçileri CHP ile tam bir iş birliğine girmekten alıkoymak hedefiyle barış görüşmeleri mümkünlüğünü gündemde tutma stratejisi işe yaramış üzere görünüyor.
İMAMOĞLU CEZAEVİNDEN ÇIKACAK MI?
İmamoğlu’nun, yasal seçim tarihi 2028 olsa da daha erken yapılması beklenen cumhurbaşkanlığı seçimlerinden evvel cezaevinden çıkması pek mümkün görünmüyor. Erdoğan kendi tecrübesinden âlâ bilir ki, kısa müddetli bir mahpus cezası, İmamoğlu’nu durdurulamaz bir siyasi figüre dönüştürebilir. Bu nedenle, Erdoğan onun uzun mühlet içeride kalmasını sağlamaya kararlı.
Ancak bu atılımın geri tepmesi, Erdoğan ve Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) beklediğinden çok daha büyük oldu. Erdoğan’ın himaye ağına dahil olduğu düşünülen şirketlere ve hükümete yakın medya organlarına reklam veren firmalara karşı başlatılan muhalefet boykotu, Erdoğan’ı hazırlıksız yakaladı.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Erdoğan’ı bir “cunta” idaresinin başında olmakla suçladı ve erken seçim daveti yaptı. Erdoğan’ın cevabı ise daha fazla baskı oldu; tüketici boykotuyla kontaklı olarak 11 kişi gözaltına alındı. 8 Nisan’da Erdoğan’ın avukatları, Özgür Özel hakkında “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla hata duyurusunda bulundu.
“TEK ÇIKAR YOLU, CHP’Yİ SİNDİRMEK OLABİLİR…”
Bu durum, daha berbat şeylerin habercisi olabilir. İktisatta birtakım güzelleşme işaretlerine karşın sakinlik hâlâ sürerken, Erdoğan ve etrafı tek çıkar yolun CHP’yi sindirmek olduğuna karar vermiş olabilir. Bu da, daha fazla tutuklama ve CHP idaresinin daha uyumlu isimlerle değiştirilme teşebbüslerini beraberinde getirebilir.
Dış Siyaset Araştırmaları Enstitüsü’nden Selim Koru’nun dediği üzere: “Baskıyla bu durumdan çıkmaya çalışabilirler. Günün sonunda, hakikaten rekabetçi bir muhalefete tahammülleri yok.”