Türkiye-Rusya-Ukrayna üçlü toplantısı İstanbul’da gerçekleşti. Rusya ve Ukrayna heyetleri, İstanbul’da ikinci defa bir araya geldi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın başkanlık ettiği toplantıya Ulusal İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın da katıldı.
Toplantıya katılan Rusya heyetinde, Devlet Başkanı Vladimir Putin’in müşaviri Vladimir Medinski, Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin ve Genelkurmay Başkanlığı Ana Müdürlüğü Lideri İgor Kostyukov yer aldı.
Ukrayna heyetinde ise Savunma Bakanı Rüstem Umerov, Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergiy Kyslytsya, Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU) Lider Yardımcısı Oleksandr Poklad ve Dış İstihbarat Servisi Lider Yardımcısı Oleh Luhovskyi bulundu.
GÖRÜŞMELER NASIL SONUÇLANDI?
Rus ve Ukraynalı heyetler ortasındaki ikinci tıp görüşmelerin sona ermesinin akabinde taraflardan çeşitli açıklamalar geldi.
1 saatten fazla süren görüşmenin Rusça yapıldığı tabir edildi.
Rus basını RIA Novosti’ye konuşan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, görüşmelerin “olumsuz sonuçlanmadığını” söyledi.
- UKRAYNA’DAN AÇIKLAMALAR
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Rusya ve Ukrayna’nın, İstanbul’daki görüşmelerin akabinde yeni bir esir takasına hazırlandığını duyurdu.
Zelenski, “Heyetler Türk tarafının aracılığıyla evrakları değiştirdi. Savaş esirlerinin özgür bırakılması için hazırlık yapıyoruz” diye konuştu.
Ukrayna heyetinin üyesi Kyslytsya, “Görüşmelerimizi somut insani kimi sonuçlar elde edebilecek bir noktaya getirdik” dedi.
Ukrayna heyetinin başkanı Umerov, ülkesinin, Rus heyeti tarafından görüşmede sunulan uyuşmazlıkların tahliline ait memorandumu bir hafta içinde inceleyeceğini açıkladı.
Umerov, Ukrayna’nın görüşmeler sırasında Rusya’ya bir toplantı yapmayı teklif ettiğini kaydederek, “Toplantıyı ay sonundan evvel, 20-30 Haziran ortasında yapmayı önerdik” dedi.
Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, İstanbul’daki görüşmelerde, Rusya’dan iade edilmesi gereken Ukraynalı çocukların listesinin resmen Rus tarafına teslim edildiğini bildirdi.
Yermak, “Bugün İstanbul’da yapılan görüşmelerde Ukrayna tarafı, iade edilmesi gereken Ukraynalı çocukların listesini resmen Rus tarafına teslim etti. Bunlar, Rusya’nın yasa dışı olarak hudut dışı ettiği, zorla yer değiştirdiği yahut süreksiz olarak işgal ettiği topraklarda tuttuğu yüzlerce çocuk. Ukraynalı çocukların dönüşü, adil ve kalıcı bir barışın ayrılmaz bir modülü ve itimadın temel bir ögesi, niyetlerin samimiyetinin birinci testidir. Bir yanıt bekliyoruz. Top Rusya’nın alanında. Gerçek uygun niyet kelam değil, aksiyondur. Artık ise bunu kanıtlamanın zamanı” dedi.
- RUSYA’DAN AÇIKLAMALAR
Rus basını, Rusya ve Ukrayna ortasındaki müzakerelerin üçüncü çeşidinin kısa bir müddet içinde gerçekleşeceğini yazdı.
Putin’in müşaviri Vladimir Medinski, “Rusya, Ukrayna’ya tahlile ait taslak memorandumu teslim etti. Rusya, önümüzdeki hafta tek taraflı olarak 6 bin Ukraynalı askerin cenazesini Kiev’e teslim edecek. Bulabildiğimiz tüm Ukraynalı askerlerin cenazelerini teşhis ettik, DNA testleri yaptık ve kim olduklarını bulduk. Bu cesetleri önümüzdeki hafta tertipli ve resmi bir formda Ukrayna tarafına teslim edeceğiz. Müzakereler sırasında birtakım pratik bahisler tahlile kavuşturuldu. Rusya, Ukrayna’ya cephe sınırının makul kısımlarında 2 ya da 3 gün mühletle somut ateşkes teklif etti. Rusya ve Ukrayna, karşılıklı olarak 25 yaş altı esir askerleri de takas edecek. En geniş kapsamlı esir değişimi konusunda anlaştık” dedi.
Medinski, “Rusya ve Ukrayna, kumandanların askerlerinin cesetlerini alabilmeleri için muhakkak bölgelerde ateşkes konusunda anlaştı. Ukrayna, bu teklif üzerinde mümkün olan en kısa müddette çalışma kelamı verdi. Siyasi kararlar olmaksızın ağır yaralı askerlerin değişimi için bir komite kuracağuz ve bu kurul çalışma tertibi kapsamında gerçekleşecek. Hasta ve ağır yaralılar, ‘herkese karşı herkes’ aslına nazaran değiştirilecek. Bu bizim açımızdan insani bir jesttir. Ukraynalı çocukları içeren 339 çocuğun isim listesini aldık” diye ekledi.
Medinski, Rusya ve Ukrayna ortasındaki toplam esir takası tavanının en az bin kişi olacağını, lakin bunun daha fazla olabileceğini söyledi.
Rusya tarafından kaçırılan çocuk olmadığını, yalnızca Rus askerleri tarafından kurtarılanlar olduğunu kaydeden Medinski, “339 isimden oluşan bu liste maalesef Ukraynalı yetkililerin bir gösteri yaptığını gösteriyor. Aslında düzinelerce çocuktan bahsediyoruz, bunlar kimse tarafından kaçırılmamış çocuklar. Kaçırılan tek bir çocuk bile yok. Askerlerimiz tarafından hayatları kıymetine kurtarılan, risk altında savaş bölgesinden çıkarılan, götürülen çocuklar var. Ailelerini arıyoruz. Ebeveynler ortaya çıkarsa onları iade ediyoruz” diye konuştu.
İLK ÇEŞİTTE HANGİ ADIMLAR ATILDI?
Rusya ve Ukrayna ortasında üç yıl ortadan sonra birinci direkt görüşmeler 16 Mayıs’ta İstanbul’da yapıldı.Görüşmeler yaklaşık iki saat sürdü.
Taraflar, 16 Mayıs’ta İstanbul’da yapılan birinci çeşit görüşmesinde bin mahkûmun karşılıklı değişimi ve potansiyel bir ateşkes sürecine dair doküman alışverişi üzerinde anlaşmıştı.
23-25 Mayıs tarihleri ortasında, İstanbul’da varılan muahedeler uyarınca, “1.000’e 1.000” formülüne nazaran geniş çaplı bir esir değişimi yapıldı.
