Stockholm Milletlerarası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI), global askerî harcamaların 2024 yılında yüzde 9,4 artarak 2,718 trilyon dolara ulaştığını açıkladı.
Bu, Berlin Duvarı’nın yıkılmasından çabucak evvelki 1988’den bu yana kaydedilen en büyük yıllık artış oldu.
Ukrayna, Gazze, Güney Çin Denizi ve Tayvan üzere sıcak çatışma yahut tansiyon bölgelerinde askerî tansiyonun yükselmesi, ülkeleri gibisi görülmemiş bir süratle silahlanmaya yöneltti.
Raporda, “Birçok ülke önümüzdeki yıllarda askerî harcamalarını daha da artırma taahhüdünde bulundu” denildi.
ABD ZİRVEDE
2024’te dünyanın en büyük askerî bütçesine sahip ülke tekrar ABD oldu. ABD’nin savunma bütçesi yaklaşık 1 trilyon dolara ulaştı.
Harcamalar ortasında dikkat çeken kalemler şunlardı:
- F-35 savaş uçakları ve sistemleri: 61,1 milyar dolar
- Donanma için yeni gemiler: 48,1 milyar dolar
- Nükleer silahların modernizasyonu: 37,7 milyar dolar
- Füze savunması: 29,8 milyar dolar
- Ukrayna’ya askerî yardım: 48,4 milyar dolar
ÇİN TAKİPTE
Çin, 2024’te 314 milyar dolarlık askerî harcamayla ikinci sırada yer aldı.
Pekin; yeni stealth uçaklar, insansız hava ve deniz araçları üzere gelişmiş sistemleri tanıttı. Ayrıyeten nükleer cephaneliğini süratle genişletmeye devam ediyor.
İSRAİL’DEN YÜZDE 65’LİK ARTIŞ
Gazze’de başlattığı hücumlarla gündeme gelen İsrail’in savunma bütçesi 2024’te yüzde 65 arttı.
Bu, dünyadaki en yüksek artışlardan biri oldu.
RUSYA
Ukrayna’yı 2022’de işgal eden Rusya’nın askerî harcamaları en az yüzde 38 arttı.
Ancak SIPRI, Kremlin’in ek kaynaklar kullandığını ve gerçek artışın çok daha yüksek olabileceğini belirtti.
AVRUPA’DA NATO ÜLKELERİ ALARMDA
Rusya tehdidi ve ABD’nin NATO’dan mümkün geri çekilme sinyalleri Avrupa ülkelerini askerî harcamalarda rekor artışlara yöneltti.
2024’te kimi NATO ülkelerindeki artış oranları şöyle:
- Romanya: %43
- Hollanda: %35
- İsveç: %34
- Çekya: %32
- Polonya: %31
- Danimarka: %20
- Türkiye: %12
- Yunanistan: %11
ASYA-PASİFİK: ÇİN TESİRİYLE TIRMANAN GERİLİM
2024’te birtakım Asya-Pasifik ülkelerindeki artış oranları şöyle:
- Japonya: %21
- Filipinler: %19
- Tayvan: %1,8 artış
- Hindistan: 86,1 milyar dolar
- Güney Kore: %1,4
- Myanmar: %66
DİĞER BÖLGELER
- Afrika: %3 artış. En büyük harcamayı Cezayir yaptı.
- Meksika: %39 artış. Uyuşturucu kartellerine karşı ordu kullanımı belirleyici oldu.
